Đối Phó Với Sự Lăng Nhục và Xem Thường Như Thế Nào?

Hãy để chúng ta bắt đầu với việc nghĩ về đủ kiểu lăng mạ có ở ngoài kia. Đầu tiên gồm có, sỉ nhục qua lời nói (dĩ nhiên rồi), có thể là trực tiếp, hoặc thông thường hơn là gián tiếp. Ví dụ của loại này là những trò đùa, lời nói châm biếm, những lời khen mỉa mai, bắt chước, và giả vờ như hứng thú với những gì đối phương nói. Và vì đôi mắt và biểu cảm khuôn mặt của chúng ta có thể thay thế cho lời nói, điển hình như ánh mắt lạnh lùng hoặc không đổi, nụ cười giả dối hay giả lả quá mức, hoặc đôi mày nhướng cao có thể được coi là lăng mạ gián tiếp. Tiếp theo đó là xúc phạm về thể xác, thường dễ thấy hơn, như đấm đá, tát hoặc nhổ nước miếng.

Những điều kể trên bao gồm những hành vi sỉ nhục bằng việc làm ra hành động gì đó. Thế nhưng cố lãng quên người khác cũng là một dạng sỉ nhục tương đương, hoặc còn phổ biến hơn. Ví dụ về loại này bao gồm không mời hoặc cô lập người khác, hành xử như trẻ con ( không cười trước trò đùa của đối phương) và tránh né ánh mắt của người ta.

Vậy thì, chúng ta nên đối phó với những loại sỉ nhục này theo cách nào là tốt nhất?

  1. Giận dữ: Đây là cách đáp trả ít tích cực nhất bởi vì ba lý do. Thứ nhất, nó chứng tỏ là chúng ta coi những lời sỉ nhục đó và kẻ sỉ nhục chúng ta là quan trọng. Thứ hai, nó chứng tỏ rằng lời xúc phạm đó có vài phần đúng. Và thứ ba, khiến chúng ta bối rối và đau đớn.
  1. Chấp nhận: Cái này có vẻ như là phản ứng yếu đuối nhất, nhưng trong nhiều trường hợp, nó ngược lại là phản ứng mạnh mẽ nhất. Khi ai đó xúc phạm chúng ta, chúng ta phải cân nhắc ba thứ: sự xúc phạm ấy có đúng hay không, đến từ người nào, và tại sao? Nếu lời xúc phạm ấy là đúng, đến từ người biết lý lẽ, và anh ta có động lực tốt, vậy thì sự xúc phạm ấy không phải là xúc phạm nữa mà là lời trần thuật về một điều thực tế, và hơn nữa, điều này có khả năng có ích cho chúng ta. Vậy cho nên, chúng ta không nên cảm thấy bị xúc phạm trước những lời góp ý của thầy cô, ba mẹ, hay bạn thân.

Nói chung là nếu người mà tôi tôn trọng xúc phạm tôi, tôi sẽ nghĩ về sự xúc phạm đó và cố gắng học thật nhiều từ nó. Ngược lại, nếu tôi nghĩ người xúc phạm tôi chẳng đáng để tôi quan tâm, tôi không có lý do gì phải để ý đến hắn ta hay cảm thấy bị xúc phạm bởi những gì anh ta nói, , cũng như tôi chẳng việc gì phải cảm thấy bị xúc phạm bởi một đứa trẻ hư hỏng hay một con chó đang sủa điên cuồng.

Để ý điều đó, mặc kệ là trường hợp nào đi nữa, tôi không cần phải để ý đến những lời nói khó nghe đó.

  1. Đáp trả sự xúc phạm: Có một vài vấn đề với kiểu này, dù cho sự đáp trả ấy có tài tình đến mức nào đi chăng nữa. Thứ nhất, sự đáp trả ấy cần phải rất khôn ngoan, và thứ nhì, nó phải đến với chúng ta đúng thời điểm. Nhưng dù cho chúng ta có sắc bén và dí dỏm như Oscar Wilde, sự đáp trả không phải là phương thức bảo vệ bản thân tốt nhất. Bạn thấy đấy, vấn đề với sự đáp trả là dù nó có hay đến cỡ nào, thì nó có xu hướng cân bằng chúng ta với người xúc phạm chúng ta, đưa anh ta lên ngang hàng với chúng ta, và hạ mình xuống cho bằng anh ta. Điều này có nghĩa là chúng ta cho anh ta quá nhiều danh vọng và nể trọng. Thực tế, đáp trả khôn ngoan chỉ nên dùng giữa bạn bè với nhau, và chỉ để tạo tiếng cười vui vẻ đúng dịp. Và nó cũng chỉ nên kêt thúc với một cái xoa vai, hay cụng ly vui vẻ. Tóm lại, nó chỉ nên dùng với mục đích tạo niềm vui.
  1. Hài hước: Sự hài hước là một phản ứng cực cỳ hữu dụng với ba lý do, thứ nhất, làm nhẹ đi sự sỉ nhục, kéo người xem (nếu có) về phía chúng ta và khuếch tán đi sự căng thẳng của tình huống. Sau đây là một ví dụ về tác dụng của sự hài hước. Cato the Younger, người xứ Rome và là nhà triết học theo chủ nghĩa Stoic ( chủ nghĩa này cho rằng những cảm xúc tiêu cực đến từ những phán xét sai lầm và những người có tinh thần và cực kỳ thông minh sẽ không bị ảnh hưởng bởi những cảm xúc này), từng bào chữa cho một trường hợp khi đối thủ của ông, Lentulus, phun nước miếng vào mặt ông. Sau khi lau nó xong, Cata nói, “Tôi dám thề với bất cứ ai, Lentulus, rằng họ đã nhầm khi nói rằng anh không thể dùng miệng của mình.”

Đôi lúc, trong một số trường hợp, phóng đại về sự xúc phạm như là một cách đùa giỡn với người đó có thể phù hợp, “À, nếu cậu quen tôi từ lâu thì sẽ biết rằng tôi từng phạm phải lỗi còn lớn hơn thế này nữa kia.”

  1. Lờ đi sự sỉ nhục: một khuyết điểm của sự hài hước là nó đòi hỏi suy nghĩ nhanh. Ngược lại, lờ đi sự xúc phạm thì dễ hơn, và thực tế, mạnh mẽ hơn. Có một ngày, một người cục mịch đánh Cata khi ông đang ở nhà tấm công cộng. Khi người nọ nhận ra ông ta đánh lầm phải Cato thì liền đến xin lỗi. Thay vì giận dữ hay chấp nhận lời xin lỗi, Cato trả lời, “Tôi không nhớ là mình bị đánh hồi nào.”

Lời đáp trả của ông có ý nghĩa, “Ông chẳng quan trọng gì với tôi, và tôi cũng không cần ghi nhận lời xin lỗi của ông, càng nói chi đến việc bị xúc phạm bởi ông.”

Kết luận lại là, chúng ta không cần phải cảm thấy bị xúc phạm. Sự xúc phạm không chỉ tồn tại trong lời/ hành vi sỉ nhục của đối phương mà còn nằm trong cách chúng ta phản ứng lại, và phản ứng ấy hoàn toàn nằm trong quyền điều kiển của chúng ta. Sẽ rất là vô lý nếu chúng ta mong chờ kẻ thô lô có thể trở thành hiền giả, và thế nên nếu chúng ta cảm thấy bị xúc phạm bởi vì những hành vi xấu xa của hắn ta thì chúng ta chỉ có thể tự trách bản thân mình thôi.

_______________________
Dịch: Hải Đường Tĩnh Nguyệt

Nguồn: https://www.psychologytoday.com/blog/hide-and-seek/201302/how-deal-insults-and-put-downs

Một suy nghĩ 26 thoughts on “Đối Phó Với Sự Lăng Nhục và Xem Thường Như Thế Nào?

    • Mình trả lời comment bạn trễ quá, cho mình xin lỗi bạn nhiều nheng ._.

      Nếu bạn không phiền, bạn kể chuyện bạn cho tụi mình nghe được không? Biết chuyện bạn tụi mình sẽ giúp được nhiều hơn. Bạn gởi vô form của bài Chia sẻ câu chuyện ở đây: https://beautifulmindvn.com/2015/04/30/chia-se-cau-chuyen/, hoặc bạn không ngại lộ địa chỉ mail bạn cho tụi mình thì bạn gởi mail về counselling@beautifulmindvn.com cho tụi mình cũng được.

      Cám ơn bạn đã comment cho tụi mình. Ngày lành bạn nhe ^^

      Mình chờ tin bạn,

      Thân mến,

      V.

      Thích

      • Thật ngại quá, mình chỉ định hỏi một câu hỏi vu vơ thôi, vì mình hiện tại không gặp phải vấn đề nào cả, nhưng mình ĐÃ TỪNG trải qua cảm giác bị xúc phạm nhiều lần trong một thời gian và mình chắc rằng rất nhiều người cũng đang lâm vào tình trạng đó. Hồi cấp hai, lớp mình có một thằng rất đáng chết, nó dường như không thể ngừng việc xúc phạm, lăng nhục mọi người và coi đó như một THÓI QUEN, một THÚ VUI. Nó đã từng làm cho bạn nữ tổ trưởng tổ nó phải phát khóc trước lớp vì không thể chịu đựng được những lời lăng nhục của nó khi bạn tổ trưởng đó ghi sổ (hồi đó có cái kiểu ai làm sai cái gì sẽ bị tổ trưởng ghi sổ để trừ điểm). Thật là thảm họa cho những đứa nào ngồi ngay cạnh nó vì nó sẽ luôn luôn muốn gây sự và bắt nạt (dù nó chỉ là một thằng nhỏ con). Mình hồi cấp hai là một đứa khá được thầy yêu bạn mến, cuộc sống của mình rất vui vẻ cho đến khi mình bị điều đến ngồi cạnh nó. Ôi đờ mờ, chỉ riêng việc mình nói là mình ước mơ có một cái vòi phun nước tưới cây thôi mà nó ngồi xỉ nhục mình cả giờ, bằng những từ ngữ kiểu như “ngu ngốc, đần độn, ngu đần, bla bla” và kèm theo cả những từ tục tĩu nữa, sau đó, nó thường xuyên gây sự với mình dù mình không thèm động đến một cọng lông của nó, nó còn nói mình “bệnh hoạn” đủ kiểu, chỉ vì mình phát biểu sai một câu hình. Mình không phải là một đứa dễ bắt nạt, nhưng hình như chỉ có cùng văng tục mới chặn được cái họng chó chết của nó. 1 tuần qua đi, mình bị stress nặng, mẹ mình phải gọi điện cho cô giáo nhờ chuyển mình đi ra chỗ khác, từ đó mới thoát nợ.
        Vấn đề là nếu như còn gặp những thằng tương tự như nó thì sao, khi mà sự phớt lờ không thể giúp ta vượt qua được sự đau đớn và nhục nhã về tinh thần đó?

        Đã thích bởi 2 người

    • Mình cũng muốn hỏi thế, và mình giống tổ trưởng của bạn, nhưng bị con nhỏ ngồi sau, ngồi trước rồi bên cạnh làm phiền dù chẳng đá động gì ngoài việc nhắc và ghi tội quậy phá hỗn láo bla bla của tụi nó vào sổ, chúng nó còn đem khuyết điểm của mình ra trêu chọc nữa, mình đã cố mặc kệ nhưng vẫn bị stress, mình không muốn chuyện này tiếp tục diễn ra ở năm cuối cấp, mình phải làm sao?

      Đã thích bởi 1 người

  1. Lớp mình không những có 1 mà là 3 thằng bệnh hoạn. Mình là người tương đối hiền và rất nói nên thường xuyên bị chúng nó trêu trọc từ lớp 10 đến 12 mình thường xuyên nhục mạ bị bị đánh và thậm chí 1 thằng trong đó ngồi sau mình có hành vi sàm sỡ, nó hay sờ nhanh vào dây áo của mình có lần còn sờ chỗ gần ngực mình nữa có năm mình ngồi cùng chỗ với thằng khác cũng trong nhóm đó nó còn có hành vi sờ đùi mình, xoa lưng mình kiểu bệnh hoạn. Mình đã chứng kiến nhiều ánh nhìn thương hại của nhiều bạn cung lớp, nhiều bạn khi thấy những hành động của 3 thằng ấy cũng nói ” thôi đừng trêu nó nữa ” ” eo thằng A mất dạy kinh khủng” “t mà như m thì t đập chết nó rồi” ” m hiền quá” thực sự những lúc nghe nv mình ngại kinh khủng nhiều lần mìh bật khóc vì bị trêu quá đáng nhưng nó vẫn trêu, gõ đầu , đánh vào người minh tiếp tuy không đau lắm nhưng mình cảm thấy bị xúc phạm nặng nề. Khi bọn trêu mình đã côd tình lờ như k nghe nhưng không hiệu quả bọn không những không trêu mà còn lại đánh xúc phạm nặng nề đến bố mẹ gia đìh mìh. Mình chẳg bao giờ đụng đến bọn nó để tránh phiền nhưng bọn nó kiểu cứ xem mình là mục tiêu ấy.khi trêu xog bọn nó lại ” xin lỗi tớ k may” khi mình quay xuốg nó lại tiếp tục trêu….. Hiện mình đang street nặng mỗi ngày đến lớp như những ngày mình sống ở địa ngục ấy. Có nhiều lần mình muốn bỏ học vì bị như vậy lắm. Mình chuyển chỗ nhiều lần nhưng nó vẫn đến tận nơi để làm vậy. Khó sống quá , từ khi bị đến giờ tính mình thay đổi hẳn ít nói hơn không thích giao lưu ngày ngày chỉ muốn ru rú ở nhà tự ti lắm. Mình cũg k tâm sự chuyệ này với ai cả mình sợ ánh mắt của họ. Mình đag cuối cấp làm sao để kết thúc hơn 2 năm bị hành hạ về mặt tinh thần này để mấy tháng cuối cấp vui vẻ đây. Ước gì không có 3 đứa nó xuất hiệ trog cuộc đời mình giúp mình với.

    Thích

    • tụi chị trả lời em rồi, có gì em vào đây: https://beautifulmindvn.com/2015/04/30/danh-muc-cau-hoi/ để coi nheng ._.

      page vô không được em cứ viết mail về counselling@beautifulmindvn.com, tụi chị đang nghỉ tới hết Tết âm lịch (hết ngày 14/2) nhưng chị vẫn ở đây, có gì để chị chạy đi sửa cho

      lỡ quên mật khẩu thì em nhớ viết tên page, tóm tắt câu hỏi của em với lại mật khẩu mới vô mail mà em gởi chị nheng.

      mà nhớ coi hòm spam, có khi thư tụi chị hồi âm lại cho em bị lạc vô đó đó ._. nhưng mà lỡ thư tụi chị lạc vô đó thì em nhớ bấm chuột phải rồi chọn “not a spam” để lần sau thư tụi chị không bị lạc vô đó nữa ._.

      thương em nhiều,

      chị của em,

      V.

      Thích

    • À tụi chị có sửa lại câu trả lời một chút, có gì em rảnh thì vào coi nheng ^^

      Còn chuyện gì cứ comment vô page tụi chị tạo cho em hay viết mail cho tụi chị, tụi chị ở đây nghe em nói. Chị nói rồi, tụi chị không có phiền đâu ^^

      Thương em nhiều,

      Chị của em,

      V.

      Thích

    • Vs những thằng như này tốt nhất bạn phải nhờ ai có máu mặt dọa cho chúng nó quá lắm thì cho bọn nó 1 trận rồi chúng nó sợ sẽ thôi…nói bằng miệng với những thể loại ntn chỉ phí thời gian thôi bạn

      Thích

    • Bé gái giờ thì em đã tốt hơn chưa? Chị nghĩ rằng nếu gặp phải những trường hợp như thế em nên nói với giáo viên chủ nhiệm và ba mẹ. Nhờ người lớn hơn can thiệp. Mọi người không nên im lặng. Và đặc biệt cơ thể mình là tài sản quý nhất không để bất cứ kể nào đụng đến.

      Thích

  2. Thiệt sự em cũng k hiểu sao á. Dạng như em cũng chả động gì đến mấy thằng đấy, mà ngồi đằng sau cứ “ê con ngu, con bá dơ” còn nhiều câu nữa kìa, nó gọi em “ê con đ*” nữa, em cũng phớt lờ đi rồi, nó cứ đi truyền ng này ng kia là em bá dơ đồ, chọc em, còn kêu em làm đ* nữa, mà có phải lớp 5,6 gì, 13t rồi mà đùa md thật. Mỗi ngày đến lớp mấy thằng đó họp nhau trêu em quá trời. Em đâu có làm gì bọn nó đâu 😦 Khổ. Chuyện xảy ra hai năm rồi, nhưng e vẫn muốn biết bản thân nên ứng xử ntn với loại này. Giúp em với ạ

    Thích

    • Có điều chị chắc chắn với em thế này: Những kẽ hay gieo cho người khác sự buồn phiền thì chính chúng chắc chắn đã hoặc sẽ có khi là chúng đang gặp những bất hạnh. Em có tin chuyện “gieo gì nhận đó không”? điều đó là chắc chắn đó em. Và chị nghĩ rằng em hãy nói sự việc đó với giáo viên của mình.

      Thích

  3. Em hay bị một nhóm bạn nữ chung trường nói xấu, xúc phạm trước đám đông. Khá nhiều lần rồi và lần nào các bạn ấy cũng nói quá lên sự việc hay nói sai sự thật làm những người khác không hiểu rõ nên đã kì thị, cho rằng em xấu xa. Các bạn ấy đã có bạn trai nên rủ mấy bạn trai ấy đánh, chọc em. Có lần nhóm con trai ấy cho phấn vào chai nước của em ( vì là nước ngọt nên em không biết) sau đó em đã bị đau bụng nặng. Có đợt nữa, bạn nữ nói sai về em làm mọi người trong lớp hiểu lầm và nghỉ chơi với em. Nhìu lần bạn nữ bảo các bạn nam đánh và chơi xấu em nhưng vì không lấy được bằng chứng, vả lại ai cũng sợ các bạn nam ấy, không dám nói ra nên em oan lắm. Giờ không biết làm sao nữa

    Thích

    • Em có trình bày sự việc đó với giáo viên và cha mẹ của em không? Và vì sao tụi nó lại nhắm vào em? Em hãy cố gắng tìm hiểu. Nếu biết được lý do em sẽ có cách giải quyết vấn đề.

      Thích

  4. Mình thật không biết phải làm sao để hành xử ntn cho đúng nữa. Mình chơi trong một nhóm trong đó mình có chơi thân với 1 đứa mà cũng không phải thân đến mức chia sẽ hết tất cả mà chỉ là ngồi cùng nhau nên hay nói chuyện nếu chia cặp trong nhóm thì mình và bạn đó sẽ là 1 cặp. Như bạn đó không biết nghĩ thế nào mà khi nói chuyện thường vô tư quá mức mà đem những khuyết điểm của mình ra mà diễu cợt mình nếu chỉ là đem chọc trong nhóm thì mình cũng coi như vui đùa với m.n thôi, còn đằng này ngay cả giữa chốn đông người hay nơi có người lạ bạn ấy cũng lấy ra làm trò đùa nữa mình thấy bị xúc phạm. Nhưng là bạn bè trong 1 nhóm mình thật không biết phải nói như thế nào để bạn ấy có thể bỏ được cách nói chuyện không suy nghĩ đó hay đơn giản hơn là mong bạn ấy tiếc chế ngôn ngữ mà bạn ấy dùng. Chuyện tửơng chừng như không có gì nhưng khi ở trong hoàn cảnh đó thì mới cảm nhận được sự khó chịu khi bị đem khuyết điểm của bản thân ra làm trò cười ở nơi công cộng….>(/@_@\)<

    Thích

    • Mình cũng giống như bạn, nhưng ở đây người bạn đó là bạn thân của mình. Bạn ấy hành xử vô tư đến mức mình cảm thấy như bị xúc phạm, nhiều khi còn tự hỏi bản thân là có phải cậu ta thực sự xem mình là bạn hay không? Hoặc có thể là do mình quá hiền. Vậy nên cuối cùng mình đã chọn giữ khoảng cách với người bạn đó, thậm chí còn nghĩ rằng nên cắt đứt mối quan hệ luôn đi cho lành.

      Thích

  5. Hồi trước khi mình bắt đầu cuộc sống ktx mình cũng như vậy. Có 2 đứa trong phòng chuyên đi hạ nhục mình và một trong những trò đùa vui của phòng là trêu chọc mình đến mức mà cuối cấp bọn nó viết lưu bút có đứa còn viết “nếu t là m t phải tức điên lên mà không hiểu sao lúc nào m cũng tỏ ra vô cảm. T không hiểu đó do là m bàng quan hay là mày chịu đựng nữa”.Đúng vậy,mình đã chịu đựng để giữ hòa khí. Đó quả thực là một quãng thời gian kinh khủng. Nhưng mình chịu đựng một thời gian mà vẫn không cảm thấy hạnh phúc hơn mình đã thay đổi. Bất kể khi nào bọn nó (chủ yếu là 2 đứa kia) nói gì mình mình đều phản pháo lại với thái độ giận dữ ra mặt. Mình nghĩ m cũng ăn nói khá là sâu cay. VD có một lần một trong 2 con bé kia nói rằng “Thôi m xuống thư viện đi cho đỡ ngứa mắt” mình đáp lại “Tại sao vì m ngứa mắt mà t phải xuống thư viện?” nó liền cứng họng và không nói gì. Sau đó không còn ai trêu chọc mình đến mức khó chịu nữa. Và mình đã cảm thấy rất vui vẻ và hạnh phúc. Và đến bây h điều đáng nhớ nhất, những kỷ niệm vui vẻ nhất trong thời gian học đó có lẽ là cuộc sống ở ktx vs tụi nó. Có rất nhiều bạn có trải nghiệm kinh khủng hơn mình nhưng điều mình muốn nói là chịu đựng không bao h là cách giải quyết tốt nhất. Mình mong các bạn can đảm phản ứng lại theo cách nào đó khiến bản thân hạnh phúc và có thể lúc đó bạn sẽ nhận ra vẫn có người đứng về phía bạn.

    Thích

  6. Có bao giờ mọi người gặp phải một người mang vẻ ngoài tốt bụng học giỏi nhưng bên trong là một tâm địa thâm độc hay chưa? Bạn ấy sống cực kì giả tạo và lợi dụng. Thủ đoạn bạn ấy tạo ra cho người mình ko ưa sẽ khiến họ ko đau về thể xác nhưng về danh dự, tinh thần và lòng tự trọng thì tổn thương nặng nề. 3 đặc điểm để miêu tả: không từ thủ đoạn, cực giả tạo khi che mắt mọi người thực hiện thủ đoạn với người họ ko ưa. Hành động và lời nói đến cử chỉ luôn cho mọi người cái nhìn nhận rằng họ vô tư, tốt bụng, biết quan tâm người khác và đáng để có nhiều bạn chú ý nhưng thực chất nạn nhân của những thủ đoạn của bạn ấy mới thực sự thắm thía và stress nặng nề. Và mình là 1 trong số đó. Bạn ấy cô lập mình 1 cách vô cùng khéo léo và lợi dụng mình khi cần rồi sau đó đẩy mình vào hoàn cảnh mà bạn ấy khéo léo dựng lên để mọi người xung quanh nhìn thấy và ghét bỏ, tránh xa, cô lập mình. Cố tình chứng minh cho mọi người thấy bạn ấy vô tư chứ ko có ý gì xấu với ai cả như kiểu một ác quỷ mang vẻ ngoài thiên thần vậy. Khi bạn ấy bị bắt nạt hay bị sỉ vả bởi một bạn ko phải dạng hiền thì chính bản thân mình đã đứng ra bênh vực cho bạn ấy, giúp bạn ấy hoà đồng với mọi người trong lớp. Đến khi đủ sức để đạp mình ra khỏi nhóm để giành sự quan tâm của các bạn còn lại trong lớp thì bạn ấy giở thủ đoạn trên với mình. Luôn sống với bộ mặt và hành động giả tạo để được mọi người yêu mến và thừa nhận. Mình đã và đang bị hành hạ như vậy. Câu chuyện của mình rất dài và dường như ko lối thoát. Ai đó có thể share và giúp mình thoát khỏi việc này. Mình có lẽ trầm cảm nếu tiếp tục hứng chịu việc này. Cảm ơn vì đã dành thời gian đọc hết.

    Thích

Bình luận về bài viết này